Buses body and coachbuilders Groenewold Hoogezand + ESA the Netherlands

Groenewold (carrosseriebouwer)

1964 ESA 133, DAF met carrosserie van Groenewold.
DAF-bus ESA 133 uit 1964 met carrosserie van Groenewold, eigendom van het Nationaal Bus Museum, op 5 oktober 2003 (foto E.H. Helmholt).

Groenewold Carrosserie B.V. – oorspronkelijk genaamd Groenewold’s Carrosseriefabriek – te Hoogezand is een Nederlands bedrijf dat van 1947 tot 1967 carrosserieën bouwde van touringcars en van autobussen voor het openbaar vervoer.

Geschiedenis

Het bedrijf kwam voort uit de firma Groenewold & Smit te Appingedam, die sinds 1935 bestond als voortzetting van het carrosseriebedrijf van A. en H. Bos. Na de bevrijding besloten de eigenaren Groenewold en Smit uiteen te gaan en voor zichzelf te beginnen. Smit bleef gevestigd in Appingedam en Groenewold bouwde in 1947 zijn eigen fabriek in Martenshoek bij Hoogezand. Door de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog was er een grote behoefte aan bussen voor het openbaar vervoer, zodat beide fabrieken verzekerd waren van voldoende orders om zelfstandig te overleven.

Groenewold heeft geleverd aan veel busbedrijven, vooral in de noordelijke provincies, maar ook daarbuiten. Groenewolds vormgeving in de jaren vijftig was sterk geënt op die van de carrosseriefabriek Verheul, maar later vond men een meer eigen ‘gezicht’. De grootste afnemer was de ESA te Marum, die 58 bussen door Groenewold heeft laten bouwen. Veelal werden die in ruwbouw afgeleverd en zorgde de ESA zelf voor de afwerking. Andere bekende cliënten waren de fa. Bergman te Ter Apel en de Roland te Slochteren. In tegenstelling tot zijn ex-compagnon Smit en de derde Groninger busbouwer Medema heeft Groenewold aan geen van de andere openbaar-vervoerbedrijven in het noorden des lands geleverd, maar des te meer aan allerlei touringcarbedrijven. Daarnaast heeft Groenewold vele bibliobussen gebouwd.

In 1967 stopte Groenewold met de bouw van bussen, omdat de concurrentie van grotere binnen- en buitenlandse fabrikanten, die dankzij moderne productiemethoden voor een lagere prijs konden werken, te groot werd. In datzelfde jaar bouwde ook Smit Appingedam zijn laatste bussen. Medema was al eerder failliet gegaan, zodat hiermee een einde gekomen was aan de bussenbouw in de provincie Groningen.

Na de periode van de touringbussen is Groenewold zich gaan toeleggen op de fabricage van autotransporters. Deze autotransporters kunnen worden gebruikt voor het transport van 2 – ca. 12 personenauto’s. Sinds 2010 is Groenewold tevens producent van de EcoLog. Het huidige productaanbod kan worden nagezien op http://www.groenewold.com

9-1 Kromhout 5LW Groenewold.

1932 9-1-kromhout-5lw-groenewold

1932 DAF autobus met Groenewold

1932 DAF autobus met Groenewold Carr.

1932 ESA 68 Seddon van Twist Groenewold

1932 ESA 68 Seddon van Twist Groenewold

1932 ESA 72

1932 Seddon van Twist Groenewold ESA 72

Elema-Stollenga’s Autodiensten

 1964 ESA 133, DAF met carrosserie van Groenewold.
De ESA 133 (eigendom van het Nationaal Bus Museum) op 05-10-03 in Groningen

De firma Elema & Stollenga, bekend als Elema-Stollenga’s Auto(bus)diensten met de afkorting E.S.A., gevestigd te Marum, begon in 1927 met het rijden vanlijndiensten per autobus in het Westerkwartier (het zuidwesten van de provincie Groningen) en aangrenzende delen van Drenthe en Friesland. Na de overdracht hiervan aan de FRAM in 1979 is de ESA actief gebleven in de automobiel- en garagebranche

Geschiedenis

Het bedrijf werd opgericht door Klaas Michiel Elema (1898-1975) en Martinus Stollenga (1905-1949). Na enige jaren raakte de benaming ESA ingeburgerd als afkorting van Elema-Stollenga’s Autodiensten, dat voluit op de bussen vermeld stond. In de jaren dertig werden twee andere busbedrijven overgenomen. In 1939 kwam er een derde vennoot bij in de persoon van Diele van der Ploeg, oprichter van de GADO en eigenaar-directeur van de Roland.

Na de Tweede Wereldoorlog heeft men in Marum, Haulerwijk en Oosterwolde drie nieuwe garages gebouwd. Door diverse overnames, het laatst van de Leekster Tak te Leek, kreeg het vervoergebied zijn vorm in de driehoek Groningen – Assen – Drachten. De rechtstreekse lijn Groningen – Drachten, opvolger van de NTM-tramlijn, verkreeg men pas in 1948 door een lijnenruil met de NTM, die daarvoor van de ESA de buslijn Groningen – Heerenveen kreeg.

Na het overlijden van Stollenga in 1949 trok ook Van der Ploeg zich uit de ESA terug en werd het bedrijf verder geleid door de familie Elema. In 1960 werd de vennootschap onder firma omgevormd tot eennaamloze vennootschap. De officiële bedrijfsnaam werd toen Elema-Stollenga’s Autobusdiensten (E.S.A.) N.V.

In de jaren zeventig was de rijksoverheid bereid openbaar vervoersubsidies te gaan verlenen, mits de bedrijven dit onderdeel afsplitsten van hun overige activiteiten. Daarom werd de ESA een holding met drie dochtermaatschappijen, te weten

  • E.S.A. Trans Continental B.V., destijds een van de grootste reisbureaus en touringcarbedrijven in het noorden des lands met ook een vestiging in Amsterdam;
  • E.S.A. Garagebedrijven B.V. met diverse vestigingen, o.a. in de stad Groningen;
  • E.S.A. Lijndienst Exploitatie Maatschappij B.V. voor de streekvervoerdiensten.

De naam Trans Continental werd gebruikt nadat de ESA het Amsterdamse reisbureau van die naam had overgenomen. Sinds eind jaren zestig werd samengewerkt met enkele andere bedrijven onder de naam Intratours. Na een fusie in 1973 ging de ESA ook de naam De Jong-Intratours gebruiken.

In 1979 werden de ESA-lijndiensten overgenomen door de FRAM te Heerenveen. De naam ESA bleef verder bestaan als touroperator en garagebedrijf. In 1985 is de tourafdeling overgenomen door Sijpkes Reizen te Stadskanaal. Hierdoor bleef de garageafdeling over, nog steeds onder de naam ESA, met vestigingen in Groningen en Friesland en in het Poolse Poznań. Daravan zijn enkele in 1983 overgenomen van de toen failliete DAM, ook een voormalig busbedrijf.

Museumbussen

ESA_156

De door de ESA zelf gebouwde DAF-bus 156.

Twee vroegere ESA-bussen zijn bewaard door het Nationaal Bus Museum in Hoogezand:

  • nr. 133, een DAF met een carrosserie van Groenewold uit 1964;
  • nr. 156, een DAF met een door de ESA zelf (naar een ontwerp van Hainje) gebouwde carrosserie uit 1970. Dat de ESA hiertoe in eigen werkplaats in staat was, is zeldzaam binnen de Nederlandse buswereld.

Literatuur

  • J.S. Giezen, J. Harmsen: 60 jaar E.S.A. Elema-Stollenga’s Autodiensten N.V. Uitg. Noordelijk Bus Museum, Winschoten, 1987.

Externe link

1933 ESA71 Seddon van Twist Groenewold a

1933 ESA71 Seddon van Twist Groenewold

1933 ESA71 Seddon van Twist Groenewold

1933 ESA71 Seddon van Twist Groenewold

1934 ESA 92 DAF B 1500. Groenewold.

1934 ESA 92 DAF B 1500. Groenewold

1934 ESA 92 DAF Groenewold voor ESA Garage

1934 ESA 92 DAF Groenewold voor ESA Garage

1951 ESA 12 DAF Groenewold

1951 ESA 12 DAF Groenewold

1951 Ford carr. Groenewold Hoogezand B-7560

1951 Ford carr. Groenewold Hoogezand B-7560

1952 DAF Groenewold Hoogezand

1952 DAF Groenewold Hoogezand

1952 Ford Groenewold Hoogezand

1952 Ford Groenewold Hoogezand

1953 Ford V8 Groenewold Hoogezand

1953 Ford V8 Groenewold Hoogezand

1954 ESA 100 Mercedes Smit Appingedam ex Leekster Tak

1954 ESA 100 Mercedes Smit Appingedam ex Leekster Tak

1957 ESA 113 DAF Groenewold

1957 ESA 113 DAF Groenewold

1957 ESA 113-2 DAF Groenewold

1957 ESA 113 DAF Groenewold

1957 ESA 114 DAF Groenewold. Winnaar Gr Prix 1959 in Nice

1957 ESA 114 DAF Groenewold. Winnaar Gr Prix 1959 in Nice

1957 ESA 114-2 DAF Groenewold van voren

1957 ESA 114 DAF Groenewold van voren

1957 ESA 114-3 DAF Groenewold Verbouwd voor lijndiensten

1957 ESA 114 DAF Groenewold Verbouwd voor lijndiensten

1957 ESA 117. DAF Groenewold Verbouwd voor lijndiensten

1957 ESA 117. DAF Groenewold Verbouwd voor lijndiensten

1957 ESA 118 DAF Groenewold

1957 ESA 118 DAF Groenewold

1964 ESA 121 DAF Groenewold

1964 ESA 121 DAF Groenewold

1964 ESA 123 DAF Groenewold

1964 ESA 123 DAF Groenewold

1964 ESA 126 DAF Groenewold.

1964 ESA 126 DAF Groenewold.

1964 ESA 127 DAF Groenewold. Verbouwd voor lijndiensten

1964 ESA 127 DAF Groenewold. Verbouwd voor lijndiensten

1964 ESA 131 DAF Groenewold Verbouwd voor lijndiensten

1964 ESA 131 DAF Groenewold Verbouwd voor lijndiensten

1964 ESA 133 DAF Groenewold in Parijs

1964 ESA 133 DAF Groenewold in Parijs

1964 ESA 133-4 DAF Groenewold in Parijs

1964 ESA 133-4 DAF Groenewold in Parijs

1964 ESA 133-1 DAF Groenewold Museumbus Nat.Busmuseum

1964 ESA 133 DAF Groenewold Museumbus Nat.Busmuseum

1964 ESA 133-2 DAF Groenewold met excursie Noord Bus Museum.

1964 ESA 133 DAF Groenewold met excursie Noord Bus Museum

1964 ESA 137 DAF Groenewold

1964 ESA 137 DAF Groenewold

1964 ESA 139 DAF Groenewold op lijndienst.

1964 ESA 139 DAF Groenewold op lijndienst.

1964 esa 141-1 Daf Groenewold

1964 esa 141 Daf Groenewold

1964 ESA 148-2 DAF Groenewold in De Jong Intra uitvoering

1964 ESA 148 DAF Groenewold in De Jong Intra uitvoering

Meer bussen van Groenewold:

1951 Ford carr. Groenewold Hoogezand B-7560

1951 Ford carr. Groenewold Hoogezand B-7560

1952 Commer Groenewold Lanting 7

1952 Commer Groenewold Lanting 7

1952 DAF Groenewold Hoogezand

1952 DAF Groenewold Hoogezand

1952 Ford Groenewold Hoogezand

1952 Ford Groenewold Hoogezand Fa Veltman & Paulusma

1952 Ford V8 carr. Groenewold Morren 7

1952 Ford V8 carr. Groenewold Morren 7

1952 Ford V8 Groenewold Sijpkes 1

1952 Ford V8 Groenewold Sijpkes 1

1952 Mercedes Benz Groenewold Lanting 3

1952 Mercedes Benz Groenewold Lanting 3

1953 Bedford Groenewold Gebo 53

1953 Bedford Groenewold Gebo 53

1953 DAF met carr. Groenewold van Egten 35

1953 DAF met carr. Groenewold van Egten 35

1953 Ford Groenewold Velma-Paulusma 4

1953 Ford Groenewold Veltman-Paulusma 4

1953 Ford V8 carr. Groenewold

1953 Ford V8 carr. Groenewold

1953 Ford V8 Groenewold Hoogezand

1953 Ford V8 Groenewold Hoogezand Postma

1953 Panhard carr. Groenewold Lanting 2

1953 Panhard carr. Groenewold Lanting 2 uit Drenthe

1955 Chevrolet carr. Groenewold Stutvoet 20

1955 Chevrolet carr. Groenewold Stutvoet 20

1955 Chevrolet carr. Groenewold van der Ploeg 15

1955 Chevrolet carr. Groenewold van der Ploeg 15

1955 DAF carr. Groenewold Lanting 2

1955 DAF carr. Groenewold Lanting 2

1955 DAF carr. Groenewold Van Asten nr.17

1955 DAF carr. Groenewold Van Asten nr.17

1955 DAF carr. Groenewold van de Vlag-Borger

1955 DAF carr. Groenewold van de Vlag-Borger

1955 DAF carr. Groenewold Walhof 12

1955 DAF carr. Groenewold Walhof 12

1955 DAF Groenewold Walhof 6

1955 DAF Groenewold Walhof 6

1955 Volvo carr. Groenewold MC de Jong nr 1

1955 Volvo carr. Groenewold MC de Jong nr 1

1957 Bedford carr. Groenewold Lad 41

1957 Bedford carr. Groenewold Lad 41

1957 Bedford carr. Groenewold van der Molen 2

1957 Bedford carr. Groenewold van der Molen 2

1957 Büssing carr. Groenewold RCT 9

1957 Büssing carr. Groenewold RCT 9

1957 DAF Groenewold Lanting 2

1957 DAF Groenewold Lanting 2

1957 DAF Groenewold Longway 6

1957 DAF Groenewold Longway 6

1957 Mercedes Benz Groenewold Gebo 41

1957 Mercedes Benz Groenewold Gebo 41

1958 Bedford carr. Groenewold GEBO 22

1958 Bedford carr. Groenewold GEBO 22

1958 DAF carr. Groenewold van Egten 9

1958 DAF carr. Groenewold van Egten 9

1958 DAF Groenewold Postma 6

1958 DAF Groenewold Postma 6

1958 Mercedes carr. Groenewold Brok Reizen

1958 Mercedes Benz carr. Groenewold Brok Reizen

1958 Scania Vabis carr. Groeneveld Sijpkes 41

1958 Scania Vabis carr. Groeneveld Sijpkes 41

1958 Volvo carr. Groenewold

1958 Volvo carr. Groenewold

1959 DAF carr. Groenewold Gebo 38

1959 DAF carr. Groenewold Gebo 38

1959 Mercedes Benz carr. Groenewold Brok Reizen

1959 Mercedes Benz carr. Groenewold Brok Reizen

1959 Mercedes carr. Groenewold

1959 Mercedes Benz carr. Groenewold

1960 DAF carr. Groenewold van Egten 10

1960 DAF carr. Groenewold van Egten 10

1960 DAF carr. Groewold Deiman nr.19

1960 DAF carr. Groewold Deiman nr.19

1960 DAF Groenewold GEBO 36

1960 DAF Groenewold GEBO 36

1960 DAF Groenewold van Egten-Blok 12

1960 DAF Groenewold van Egten-Blok 12

1960 MAN carr. Groeneveld Sijpersma 5

1960 MAN carr. Groeneveld Sijpersma 5

1960 MAN Groenewold Veenstra 6

1960 MAN Groenewold Veenstra 6

1961 Bedford Groenewold Veldman-Paulusma 4

1961 Bedford Groenewold Veldman-Paulusma 4

1961 DAF Groenewold FSZ nr.11

1961 DAF Groenewold FSZ nr.11

1961 DAF Groenewold Gebo 55

1961 DAF Groenewold Gebo 55

1961 DAF Groenewold Gebo 56

1961 DAF Groenewold Gebo 56

1961 Mercedes Benz carr. Groenewold Slager 4

1961 Mercedes Benz carr. Groenewold Slager 4

1962 Bedford carr. Groenewold Deiman nr.20

1962 Bedford carr. Groenewold Deiman nr.20

1962 Bedford carr. Groenewold Sijpkes 40

1962 Bedford carr. Groenewold Sijpkes 40

1962 Bedford Groeneveld Klooster 14

1962 Bedford Groeneveld Klooster 14

1963 DAF carr. Groenewold Gebo 60

1963 DAF carr. Groenewold Gebo 60

1966 Bedford Groenewold Sijpkes 23

1966 Bedford Groenewold Sijpkes 23

1966 DAF Groenewold Veldman-Paulusma 6

1966 DAF Groenewold Veldman-Paulusma 6

1967 DAF carr. Groenewold Doornbos nr.4

1967 DAF carr. Groenewold Doornbos nr.4

1967 DAF carr. Groenewold van Gerwen 26

1967 DAF carr. Groenewold van Gerwen 26

1967 DAF Groenewold Klooster 20

1967 DAF Groenewold Klooster 20

DAF, Buses Trucks, Cars, Army e.a. the Netherlands V 1969>>

8 daf's op een rij

8 Dafjes op een rij.

Na een onderbreking van maanden waarin ik alle blogjes weer in het nieuwe http://www.myntransportblog.wordpress.com gestopt heb wil ik nu toch het hoofdstuk DAF afmaken. We zitten in begin 1969. De DAF 55 is nog tot 1972 in productie, en de 66 moet nog komen als opvolger, en dan komt het Volvo hoofdstuk.

1969 Daf 33 tekening

1969 Daf 33 tekening

1969 DAF 44 Variomatic Brochure

1969 DAF 44 Variomatic Brochure

1969 DAF 55 coupé b

1969 DAF 55 coupé

1969 DAF 44 Station Wagon (1969-74) UGN

1969 DAF 44 Station Wagon (1969-74)

1969 DAF 44 YA 1

1969 DAF 44 YA 1

1969 DAF 55estate

1969 DAF 55 estate

1969 DAF 555 rallyauto 1300 cc - 130 PS

1969 DAF 55 rallyauto 1300 cc – 130 PS

1970 DAF 33 Dit was 'm

1970 DAF 33 Dit was ‘m, het DAFje wat ik in 1980 kocht, opknapte, beschilderde tot actieauto, Dodewaard, Borsele, Almelo, Kalkar, Woensdrecht en nog veel meer plaatsen mee heb bezocht, waar ik mee door Africa gezworven heb en wat ik jaren later voor 350 gulden doorverkocht nadat ik er driehonderdduizend km mee gereden had. 44 setjes aandrijfriemen verder en regelmatig onderhouden bij Jules Karthaus in Nijmegen, de DAF specialist aldaar.

Daf 33 Actie

Een echte foto heb ik niet meer, maar het gebroken geweertje achterop, het atoomteken voorop en de wind en watermolen rechts zijn min of meer zichtbaar.

1970 DAF 55-YA   3

1970 DAF 55-YA Ambulance

1971 Daf 33 cabriolet

1971 Daf 33 cabriolet

1971 daf 77 prototype

1971 daf 77 prototype

1972 DAF P300 prototype

1972 DAF P300 prototype

1972 DAF P500 prototype DAF Museum

De DAF P500 DAF Museum

1973 DAF 66 1

1973 DAF 66

1972 DAF 66 coupé

1972 DAF 66 coupé

1972 De Geeris DAF Buggy

 De Geeris DAF Buggy © Steyrman

Ik merk dat ik teveel foto’s heb om daar nog uit te komen. Ik zet de overgebleven foto’s op Facebook en laat de lezers dan zelf snuffelen, anders loopt deze reeks nog tot DAF X

Er volgt hier nog een stukje uit de Wikipedia tot VDL in Eindhoven weer start met Engels uitziende BMW’s

DAF 1602-lijnbus met de motor staand achterin, nu ondergebracht bij het Nationaal Bus Museum.

01 1972-daf-mb200-den-oudsten-nzh-6915

Een standaardstreekbus op 1972 DAF MB200-chassis en met Den Oudsten-carrosserie.

De eerste bemoeienis van DAF met autobussen was de bouw van 240 opleggers voor de Crossleytrekkers voor de Nederlandse Spoorwegen waarmee het openbaar vervoer na de bevrijding weer op de been werd geholpen.

02 1936-daf-oplegger-met-reo-trekker

1936 DAF oplegger met REO trekker

Eind jaren veertig begon DAF met de productie van chassis voor autobussen. De B-series (voor frontstuurbussen) en TB-series (van het trambusmodel) waren nog gebaseerd op vrachtautochassis en hadden een staande motor voorin. Als krachtbron werden Herculesbenzinemotoren en Perkins (en) – en Leylanddieselmotoren toegepast. Vanaf 1958 fabriceerde DAF de dieselmotoren zelf, eerst nog in licentie van Leyland, later naar eigen ontwerp. Het eerste speciaal voor autobussen gebouwde DAF-chassis was de SB1600, met staande heckmotor achterin. Dit type is vooral voor touringcars en bussen voor het streekvervoer tot in de jaren tachtig in productie gebleven.

In 1966 introduceerde DAF het SB200DOL-chassis, met liggende heckmotor achterin, voor de bouw van autobussen. In de periode 1966-1976 werden hierop vele honderden wijnrode standaard-stadsbussen (Commissie Standaardisering Autobusmaterieel) gebouwd door carrosseriebouwer Hainje te Heerenveen. In 1977 introduceerde DAF een verbeterde versie, het SB201DKDL-chassis. Op dit chassis werden tot 1983 door Hainje wijnrode standaard-stadsbussen gebouwd. In de periode 1983-1988 bouwde Hainje de tomaatrode stadsbussen van het type CSA-II op dit chassis. In 1988 werd het SB201DKDL-chassis vervangen door het SB220-chassis.

03 daf-sb250-berkhof-jonckheere

Berkhof Jonckheere stadsbus op een DAF SB250-chassis

In 1969 leverde DAF voor het eerst het MB200-onderstel met liggende motor middenin (underfloor motor) voor de bouw van de standaard streekbusVerheul te Waddinxveen was in 1968 begonnen met de bouw van dit populaire bustype als de zelfdragende Leyland-Verheul LVB668. De uiterlijk identieke bussen op DAF MB200-onderstel waren echter niet zelfdragend. Zij werden in de periode 1969-1988 gebouwd door vooral Den Oudsten te Woerden, maar ook door Hainje te Heerenveen en Van Hool te Koningshooikt.

In 1982 introduceerde DAF het MBG200-chassis met underfloormotor voor de bouw van gelede bussen op basis van de standaard streekbus. In 1988 werd het MB200-chassis vervangen door het MB230-chassis met underfloormotor en het SB220-chassis met heckmotor. Voor de bouw van gelede bussen kon DAF het SBG220-chassis, met heckmotor in de aanhangwagen, leveren. De nieuwe streekbussen op het nieuwe chassis waren van het type Den Oudsten B88 en Den Oudsten B89 Alliance. Den Oudsten leverde deze typen echter voor het merendeel niet op DAF-chassis, maar als zelfdragende (integrale) bus met DAF-componenten, waardoor een aanzienlijke gewichtsbesparing werd bereikt.

Het bedrijf was onderdeel van vrachtwagenbouwer DAF, maar werd in 1990 losgekoppeld, en ging als DAF Bus International samenwerken met de industriële groep United Bus, waar onder andere Den Oudsten en BOVA deel van uitmaakten. Dit samenwerkingsverband was echter geen succes, en na het faillissement in 1993 werd DAF Bus overgenomen door de VDL Groep, sinds 5 september 2008 onder de naam VDL Bus Chassis.

Legervoertuigen

04 daf-ya-126-weapon-carrier-wep

DAF YA-126 Weapon Carrier (WEP)

05 daf-ya-314-cargo

DAF YA 314 cargo

 06 daf-ya-328-artillerietrekker

DAF YA-328 Artillerietrekker

07

DAF YA-324 Radiowagen

08 daf-ya-616

DAF YA-616

09 daf-yb-626-heavy-wrecker

DAF YB-626 Heavy Wrecker

 10 daf-yt-616-trekker-voor-oplegger

DAF YT 616 Trekker voor oplegger

Hoewel DAF al voor de Tweede Wereldoorlog constructies maakte voor het Nederlandse leger, met name het van de zogenaamde Trado-constructie voorzien van vrachtwagens

11 1935-daf-trado

1935 DAF-TRADO

, de bouw van een prototype van een amfibievoertuig en de productie van de DAF M39 pantserwagen, zou het pas in de jaren vijftig hofleverancier van het Nederlandse leger worden. Niet in geringe mate heeft het verkrijgen van deze opdrachten van de overheid het mogelijk gemaakt om de productiefaciliteiten uit te bouwen en zo de groei van DAF als truckfabrikant te bewerkstelligen. In totaal ontving DAF tussen 1951 en 1956 meerdere orders met een totaal bedrag van 393.583.005 gulden, voor de bouw en levering van drie typen trucks. Zo zijn er van de vierwielaangedreven 1-tonner, de DAF YA-126 zo’n 3.500 voertuigen gebouwd, van de DAF YA-314 ± 4.500 en van de zeswielaangedreven drietonner, de DAF YA-328 liepen er in de periode tussen 1952 en 1958 4.510 exemplaren uit de fabriek.
Gebaseerd op de YA-328 werd een pantserwagen ontwikkeld, de DAF YP-408. Dit pantservoertuig bleef tot 1988 dienstdoen in het Nederlandse leger, waarna in het kader van internationale ontwapeningsverdragen nagenoeg alle YP-408 voertuigen zijn vernietigd.
In de klasse zware vrachtauto’s werd de YA 616/626 serie ontwikkeld en aan de KL geleverd.

DAF heeft ook de opvolgers van deze trucks gebouwd. In de jaren 70 en 90 van de 20e eeuw zijn er ± 13 400 stuks van het type YA 4440/4442 in diverse uitvoeringen geleverd. Daarnaast was er de “jarretel jeep”, deze werd in soldatentaal zo genoemd vanwege de riemaandrijving. Deze 0,4 tons “vrachtwagen” luisterde naar de naam DAF YA-66 en was gebaseerd op de DAF 66. Voorzien van enkel achterwielaandrijving waren deze “jeeps” niet geschikt voor het onverharde terrein. In totaal zijn er 1 201 van deze multifunctionele auto’s gebouwd, voornamelijk voor ordonnanstaken.
In de zware tanktransporter klasse heeft DAF in het eerste decennium van deze eeuw een serie DAF YTZ 95 480 en 95 530 trekkers aan de Koninklijke Landmacht geleverd.

In oktober 2010 vierde DAF dat de onderneming al 75 jaar leverancier is van de Nederlandse krijgsmacht. De eerste order van het toenmalige Departement van Defensie werd in 1935 geplaatst. Sindsdien heeft DAF meer dan 35 000 voertuigen geleverd waaronder vrachtwagens, trekkers, aanhangwagens en pantser- en bergingsvoertuigen.

Militaire prototypen

De DAF-fabrieken hadden hun legervoertuigen meerdere malen aan de NAVO-partners gedemonstreerd en in dat kader waren er regelmatig Spaanse legerofficieren op werkbezoek geweest. Er ontstond belangstelling voor de DAF YA-314 maar dan wel in een 4-tons uitvoering. Met gebruikmaking van de onderdelen van de YA-314 ontstond in 1968 een prototype; de YA 414. Na goedkeuring werd besloten de YA-414 in Spanje bij Pegaso in licentie te bouwen met als typeaanduiding: Pegaso 3020 ‘Todo Terrano’.

Zo ook, ontwikkelde men de DAF YP-104, een gepantserd verkenningsvoertuig. Van dit model zijn twee prototypen gebouwd. Een ervan is vernietigd (volgens verhalen ligt deze onder de DAF-fabriek in het beton); de andere staat bij de “Geschiedkundige Verzameling Technische Dienst” in Soesterberg. Deze verkeert nog in rijdende staat.

Verder was er in 1951 ook nog een prototype van een jeep, de DAF YA-054. Deze is niet in productie gegaan. Maar de ontwikkeling stopte niet. Zo ontwikkelde DAF Special Constructions in 1996 de Fennek.

Aan het begin van de 21e eeuw ontstond er bij de KL de behoefte aan een all-purpose militaire truck. Ook DAF Special Constructions werd uitgenodigd bij de ontwikkeling maar is afgehaakt omdat de overheid, in de vorm van het leger, de eisen steeds bijstelde. Voor DAF was het niet meer rendabel de truck te gaan produceren. De order ging uiteindelijk naar Scania.

http://en.wikipedia.org/wiki/Royal_Netherlands_Army

Commerciële vrachtauto’s

Eerste modellen

Hoewel voor de oorlog al voorzichtig met trucks op basis van Ford begonnen werd, werd pas na de oorlog werkelijk een eigen vrachtwagenproductie opgezet. Men begon met de DAF A30DAF A50 en de bestelwagen DAF A10. De eerste trucks waren uitgerust met Leyland– en Perkins-motoren.

2600

In 1963 verbaasde DAF de wereld met de DAF 2600, de eerste moderne truck, die alle op dat moment in productie zijnde trucks vooroorlogs deed lijken. In 1968 werd een kantelcabine geïntroduceerd. Deze cabine was zo bijzonder omdat men door het bouwdoossysteem met een beperkt aantal componenten een groot aantal verschillende cabines kon bouwen, van lichte distributietrucks tot internationale transporttrucks.

Moeilijkheden

De jaren 70 werden ingegaan met goede moed: op dat moment dacht men dat het grootste probleem het vinden van goed gekwalificeerd personeel was. Er braken moeilijke tijden aan voor DAF en de personenwagendivisie werd overgedragen aan Volvo. De truckproductie bleef echter en DAF werd opgenomen in International Harvester. IH had ook Atkinson en Pegaso onder haar vleugels. Het uitblijven van investeringen onder IH deed DAF besluiten uit de combinatie te stappen.

Het einde en een nieuw begin

In 1987 werd Leyland overgenomen. Door de fusie met Leyland kreeg DAF ineens twee thuismarkten, Engeland en Nederland. Bovendien kreeg DAF er een gigantische productiecapaciteit bij, wat goed uitkwam toen de in 1988 geïntroduceerde DAF 95 een groot succes bleek te zijn. Met dit model behaalde DAF haar eerste “truck van het jaar” titel. In de jaren daarna werd deze serie uitgebreid met de 45/55 en de 65/75/85. Door de overname schoof DAF flink op in de ranglijst van truckfabrikanten en stond nu vierde, na ScaniaVolvo en MAN.

Na de volledige overname van Leyland probeerde DAF ook het Spaanse Pegaso over te nemen. Voor Pegaso was het pure noodzaak, omdat het verlies leed. Pas in 1989 kwam DAF met een serieus bod. De overname zou spaak lopen en Iveco nam Pegaso op in haar concern. Wel zou uit de samenwerkingsgesprekken de Pegaso Troner, met DAF-componenten, voortkomen.

Intussen was men in Eindhoven van plan om een nog belangrijkere rol te gaan spelen op de West-Europese bedrijfswagenmarkt. De voorwaarden daarvoor had DAF in ieder geval al geschapen. Het bedrijf ging naar de beurs.

Voor een nieuwe lijn voor lichte vrachtwagens had DAF een deal gesloten met Leyland. De Britse vrachtauto- en motorenfabrikant ging de lichtere vrachtauto’s in licentie voor DAF bouwen. Uit de overname kwam ook FreightRover mee, een doorontwikkeling van de Leyland Sherpa, die als DAF 200 en later ook de zwaardere DAF 400 op de markt kwam. De Leyland Roadrunner werd aanvankelijk als DAF 800 op de markt gezet, maar al snel tot DAF 45 omgedoopt. Op basis van deze werd de 55 ontwikkeld. Toen de vrachtwagenmarkt plotseling in elkaar zakte moest DAF haar faillissement in 1993 aanvragen. Het bedrijf kon in hetzelfde jaar een doorstart maken onder de naam DAF Trucks N.V., waarna het in 1996 werd overgenomen door Paccar. De bestelwagendivisie werd zelfstandig voortgezet onder de naam LDV (Leyland-DAF Vehicles).

Overname door Paccar

In 1996 werd DAF overgenomen door Paccar en in 1998 zou het voor de tweede keer in haar geschiedenis de titel “truck van het jaar” krijgen. In 1998 was het de beurt aan de opvolger van de DAF95, de DAF 95 XF. De serie werd weer uitgebreid met de DAF CF en in 2001 met de DAF LF, die tot truck van het jaar werd verkozen. In 2002 werd de XF licht gewijzigd en werd hij leverbaar met de AS-tronic automatische versnellingsbak. Eind 2005 maakte DAF de XF105 bekend, een nog zwaardere truck, voorzien van compleet nieuw ontworpen motoren die voldoen aan de Euro 5 norm. In 2006 kwamen ook een gewijzigde CF en LF op de markt.

Voor 2007 kreeg DAF opnieuw de prestigieuze titel “Truck van het jaar”, ditmaal met haar XF 105. Op 19 april van dat jaar was de 750.000e vrachtwagen van de band gerold.

Begin 2011 brengt DAF Trucks een primeur uit met een hybride vrachtwagen LF Hybrid. Deze 12 tons vrachtwagen voor distributieverkeer is naast een dieselmotorvan 118 kW voorzien van een elektromotor van 44 kW. Deze drijft de vrachtwagen aan in de groene zones van grote steden. Na twee jaar proefrijden met diverse prototypes is de tijd rijp voor een marktintroductie. Praktijktests wijzen op een brandstofbesparing van 10 tot 20 procent.

Overzicht van vrachtwagens en bestelwagens

12 Daf38

DAF A107 pickup op basis van de A10

13 GRB_106-III

DAF G1300 Vuilniswagen GRB 106 uit Groningen

Fabrieken

DAF heeft meerdere fabrieken. Hier een overzicht:

  • Eindhoven (Nederland)
  • Westerlo (België)
  • Leyland (Groot-Brittannië)
  • Born (Nederland) (Sinds de overname van de personenautodivisie door Volvo is de fabriek niet meer van DAF)

DAF heeft een testbaan in Sint-Oedenrode (Nederland)

Op dit moment bouwt Daf een nieuwe fabriek in Ponta Grossa, Brazilië. Om haar markt in Brazilië en Latijns-Amerika uit te breiden.

Parijs-Dakar

DAF deed vanaf 1981 mee aan de rally Parijs-Dakar met de Mighty Mac.

In 1982, met de intrede van coureur Jan de Rooy, komen de successen. Jan de Rooy deed een vinding waarmee de DAF-truck zelfs met de auto’s kon meestrijden: 2 motoren die elk een as aandreven. De laatste versie (uit 1988) had meer dan 1000 pk en stond zo nu en dan zelfs derde in het totaalklassement en was vaak sneller dan de op dat moment onverslaanbare Peugeots 405. Het noodlot sloeg toe. DAF had een tweede team ingeschreven waarvan de rijder minder ervaring had dan De Rooy. Dit team sloeg over de kop waarbij bijrijder Kees van Loevezijn om het leven kwam. DAF trok zich hierop terug uit de rally.

De Rooy ging in 2002 weer deelnemen aan de rally. Het jaar daarop kwamen twee DAF’s aan de start waarvan de tweede werd bestuurd door zoon Gerard de Rooy. Beide vrachtwagens streden vooraan mee totdat Gerard uitviel door een ongeluk waarbij niemand letsel opliep. In 2004 werd Gerard derde en viel Pa Jan uit. In de Dakar-rally van 2006 deed er geen DAF-truck mee, omdat de FFSA, de Franse automobielbond, niet akkoord ging met de nieuwe rallytruck waarmee de familie de Rooy zou rijden (terwijl de truck eerder door dezelfde bond goedgekeurd was).

http://www.oudedaftechniek.nl/technische_tekeningen.htm Hier kunt u heel veel technische info vinden, en bijvoorbeeld instructieboekjes, e.d

VDL NedCar

14 Nedcar_Born

NedCar-vestiging in Born

VDL NedCar is de enige autoproducent van seriemodellen in Nederland. Het bedrijf is gevestigd in Born en is sterk geautomatiseerd. Begin 2012 telde VDL NedCar 1.500 medewerkers.

Geschiedenis

NedCar werd in 1967 opgericht door DAF als een personenwagenfabriek, aangezien er in de hoofdvestiging te Eindhoven te weinig productiecapaciteit bestond. De oprichting maakte deel uit van de inspanningen om het verlies aan werkgelegenheid ten gevolge van de mijnsluiting in Limburg te compenseren. De Staatsmijnen namen een minderheidsbelang in de fabriek. Aangezien DAF te klein was om zelfstandig nieuwe modellen te ontwikkelen werd een partner gezocht, en dit werd Volvo. Deze nam in 1972 een belang van 1/3 van de aandelen. In 1975 had Volvo een meerderheidsbelang verworven en ging de autofabriek verder als Volvo Car B.V.. Om de fabriek rendabel te houden moesten er echter méér auto’s geproduceerd worden dan het maximale aantal van 120.000 per jaar, dat Volvo nodig had. Daartoe werd een nieuwe partner gezocht, en dit werd Mitsubishi. De nieuwe joint venture zou NedCar gaan heten.

NedCar werd in 1991 als joint venture opgericht door Mitsubishi Motors Corporation, Volvo AB en de Nederlandse Staat. In 1999 droeg de Nederlandse Staat haar aandelen over aan Mitsubishi en Volvo, waarmee NedCar een zelfstandig bedrijf werd. Er werden toen 262.196 auto’s per jaar geproduceerd, wat het hoogste aantal ooit zou worden. Mitsubishi kocht Volvo twee jaar later uit, en werd daarmee 100% eigenaar van NedCar. De ontwerpafdeling in Helmond, waar de in Born geproduceerde modellen waren ontwikkeld, werd afgesplitst van het bedrijf en werd verkocht aan Benteler, een toeleverancier voor de auto-industrie. Deze afdeling ging verder onder de naam PDE Automotive. Vanaf 2004 werd voor DaimlerChrysler de Smart For Four geproduceerd, en in hetzelfde jaar werd de productie van de Volvo-modellen verplaatst naar Gent.

NedCar werd in feite een zelfstandige autofabrikant die op een bepaald chassis diverse merken en typen in opdracht kon bouwen. Dit alles gelijktijdig, op dezelfde productielijn. Just-in-time en lean production werden daarbij bepalende factoren. Motoren werden geleverd door Renault. Van de werknemers werd het uiterste aan flexibiliteit verlangd, en onzekerheid omtrent de toekomst van het bedrijf bleef de werknemers vergezellen.

In december 2010 werd bekendgemaakt dat de opvolger van de Colt niet bij NedCar zou worden geproduceerd. Dit bracht nieuwe onzekerheid voor de werknemers. Gevreesd werd dat de fabriek slechts alsschroevendraaierfabriek (eindmontage van assemblagepakketten) zou gaan fungeren, of misschien zelfs in haar voortbestaan zou worden bedreigd. De toeleveranciers hadden ondertussen hun afhankelijkheid van NedCar reeds teruggebracht door zich te richten op de nabije Duitse markt.

Mitsubishi staakt autoproductie bij NedCar

Begin februari 2012 liet aandeelhouder Mitsubishi Motors Corporation weten dat vanaf 2013 NedCar geen nieuwe modellen meer zou produceren. Dit bericht kwam niet geheel onverwacht. In december 2010 had Mitsubishi al laten weten de productie van de Colt en de Outlander eind 2012 te zullen stoppen. Een onderzoek naar mogelijkheden om de productie vanaf 2013 toch voort te zetten werd zonder succes afgerond. NedCar zelf zou, met de steun van Mitsubishi, verder zoeken naar nieuwe opdrachtgevers opdat de fabriek kan blijven voortbestaan. Bij NedCar werken circa 1.500 mensen.

In februari 2012, tijdens een bezoek van minister Verhagen aan Japan en Mitsubishi, heeft de autofabrikant toegezegd mee te zoeken naar een kandidaat om de fabriek over te nemen. Mitsubishi heeft verder harde toezeggingen gedaan, in geval een overname niet succesvol wordt afgerond, het sociaal plan volledig uit te voeren. De minister sluit uit dat de Nederlandse overheid zelf NedCar zal overnemen. Wel bestaan mogelijkheden overheidssubsidies te verstrekken aan een overnamekandidaat doordat de fabriek in een door de Europese Commissie aangewezen steunregio ligt.

Begin maart 2012 liet het Zwitserse bedrijf Q-PM weten dat het NedCar van Mitsubishi wilde overnemen. Q-PM zou in de fabriek wankelmotoren willen produceren. Daarnaast toonde Nissan interesse in een gedeeltelijke overname. NedCar zou dan onderdelen moeten gaan produceren.

Nedcar gaat Mini’s produceren

Begin juli 2012 werd bekendgemaakt dat de Eindhovense VDL Groep het bedrijf NedCar wil gaan overnemen. Tevens werd bekend dat NedCar vanaf tweede helft van 2014 BMW Mini’s gaat bouwen.

Tussen het staken van de productie voor Mitsubishi en de opstart voor BMW ligt circa 1,5 jaar. NedCar gaat dit najaar collectief ontslag aanvragen voor alle 1.500 werknemers, maar zij krijgen wel een baan- en terugkeergarantie als de productie start van de Mini. Met de ombouw van de nieuwe productielijnen is een investering nodig van € 200 miljoen. BMW zal jaarlijks 60.000 tot 90.000 Mini’s laten produceren tot het jaar 2020. NedCar blijft wel op zoek naar andere opdrachtgevers om niet afhankelijk te zijn van één klant. Op 1 oktober 2012 is de overname van NedCar door de VDL Groep afgerond. De effectieve overdracht van de aandelen van Mitsubishi naar VDL zal plaatsvinden op 14 december 2012. Vanaf 1 januari 2013 gaat het bedrijf verder onder de naam VDL Nedcar en zal in opdracht van derden auto’s gaan produceren. VDL verwacht dat Nedcar tot medio 2017 meer Mini’s gaat produceren dan de fabriek in de afgelopen jaren heeft gerealiseerd. Op basis van deze verwachting zal VDL Nedcar vanaf 2015 meer dan 500 werknemers nodig hebben boven de huidige 1500 medewerkers.

Producten

15 Smart_forfour2

ForFours op het terrein van NedCar

In het verleden werden in Born een aantal modellen van Volvo en Mitsubishi gemaakt, waaronder de 66340 serie4-serieS40 en V40, en de Mitsubishi Carisma. In1995 presenteerde NedCar een eigen prototype, de Access. Het was een prototype van een vijfdeurs gezinsauto. Vanaf 1998 werd de Mitsubishi Space Stargeproduceerd.

Tot 2006 werd voor Smart de ForFour gemaakt. In 2007 produceerde NedCar voor Mitsubishi verschillende uitvoeringen van de Mitsubishi Colt.

Op 18 september 2007 werd bekendgemaakt dat Mitsubishi in 2008 de productie van de Outlander voor Europa verplaatst naar Nedcar. Het zou gaan om 20.000 exemplaren te bouwen in 2008. De productie van de Outlander zou in Born blijven tot het model uit productie zou worden genomen. De Outlander was in Europa een goed verkocht model, en Mitsubishi wilde aan de stijgende vraag blijven voldoen. Met ingang van januari 2009 werd ook de productie van de Peugeot 4007 en de Citroën C-Crosser SUV‘s voor de Europese markt verplaatst van de Japanse productielocatie Mizushima naar Nedcar. De productie voor types bestemd voor buiten Europa werd verplaatst naar de Nagoya-fabriek in Okazaki. Door de economische crisis werd dat besluit terug gedraaid. Er is nooit een Peugeot of een Citroen van de band gerold bij NedCar.

Op vrijdag 16 november 2012 rolde de laatste auto van de productieband, een Mitusbishi Colt. De fabriek wordt de komende 18 maanden omgebouwd en zal vanaf medio 2014 BMW Mini’s gaan produceren.

Sinds 1967 zijn er bij Nedcar in totaal 4,76 miljoen personenwagen gebouwd, waarvan 2,1 miljoen Volvo’s en ruim 1,1 miljoen Mitsubishi’s. Hieronder volgt een overzicht van de productie naar model en bouwjaren:

Productie periode

Merk en model

Geproduceerde aantallen

1967-1974

DAF 33

76.339

1967-1974

DAF 44/46

178.593

1968-1972

DAF 55

164.231

1972-1981

DAF 66 / Volvo 66

252.164

1976-1991

Volvo 300-serie

1.100.000

1985-1996

Volvo 400-serie

689.315

1995-2003

Mitsubishi Carisma

391.345

1995-2004

Volvo S40 / V40

1.000.000

1998-2004

Mitsubishi Space Star

268.089

2004-2006

Smart ForFour

132.706

2004-2012

Mitsubishi Colt

419.174

2008-2012

Mitsubishi Outlander

59.667

Problemen in 2006

Op vrijdag 31 maart 2006 zou Mitsubishi bekendmaken of het na 2010 nog auto’s zou produceren in Born. Maar de bekendmaking bleef uit, met het gevolg dat onder de werknemers van NedCar grote arbeidsonrust ontstond. Vanaf die datum werd er topoverleg gehouden tussen vakbonden, Mitsubishi, de ondernemingsraad en de Raad van Commissarissen van het automobielbedrijf. Dit alles gebeurde tegen de achtergrond van de afkondiging van een productiestop van de Smart For Four die ook bij NedCar werd geproduceerd. Volgens de werknemers moesten ze het nieuws “uit de krant” vernemen. Het nieuws werd pas op zaterdag 25 maart 2006 door het concern naar buiten gebracht. De werknemers hoorden officieel van deze productiestop de maandag daarop via een nieuwsbrief. Het stoppen van de Smart zou voor NedCar betekenen dat er honderden banen zouden verdwijnen.

Een werknemer van NedCar riep via de televisie op om massaal naar NedCar te komen om te demonstreren voor het behoud van de werkgelegenheid. Op zondag 2 april 2006 werd een 200 tal actievoerders voor de poort van NedCar gesignaleerd. Er werd openlijk gevreesd voor de banen van 3000 werknemers, en de landelijke politiek werd gevraagd – in de persoon van minister Brinkhorst van Economische Zaken – om in te grijpen en te zorgen voor het behoud van de werkgelegenheid. Sluiting van NedCar zou een ramp betekenen voor de economie van de provincie Limburg, die sinds de sluiting van de mijnen in de jaren zestig van de 20e eeuw erg veel geïnvesteerd heeft om nieuwe economische trekpaarden naar de regio te krijgen.

EINDE

Buses, body and coachbuilder DE SCHELDE Dordrecht The Netherlands

Carrosserie DE SCHELDE Dordrecht The Netherlands

00a NV Koninklijke Maatschappij De Schelde (KMS), VlissingenNV Koninklijke Maatschappij De Schelde (KMS), Vlissingen

http://nl.wikipedia.org/wiki/Damen_Schelde_Naval_Shipbuilding

Na de tweede Wereldoorlog was er een groot tekort aan bussen, en zodoende werden er op plaatsen die door de Duiters waren leeggeroofd, zoals “de Scheld”, maar ook bij Fokker en bij Werkspoor plekken gezocht waar bussen gemaakt konden worden.

De Schelde heeft in de jaren na de bevrijding ook aluminium carrosserieën gebouwd voor Crossleybussen, ontworpen door Verheul en bestemd voor de NS en diens dochterondernemingen. Ook voor een aantal particuliere openbaar vervoerbedrijven heeft De Schelde in die periode bussen vervaardigd. Twee exemplaren zijn als museumbus bewaard gebleven, nl. de gerestaureerde en rijvaardige NBM1108 (Crossley / De Schelde 1947) bij de Stichting Veteraan Autobussen in Pijnacker en de nog niet gerestaureerde Marnedienst 53 (Dodge / De Schelde 1946) bij het Nationaal Bus Museum in Hoogezand.

 01

1946 Dodge bus carrosserie de Schelde  van de Marnedienst foto 1951

02

1946 Dodge de Schelde ESA 45 en 47

03

1946 Dodge de Schelde

04

1946 Guy-Arab 77 met carrosserie van De Schelde. Oorspronkelijke carrosserie was van Saunders uit Engeland.

 05

1947 Crossley Carr.De Schelde Nederlandse Spoorwegen, NTM, NBM, Velox 1108

06

1948 Guy-bus 23 erachter Crossley- Scheldebus 20 (NS 1065) op 12 september 1948 vliegveld Beek en EBAD

 07

1952 Kromhout carr. De Schelde  NB-34-90

08

1956 80506 line up met 1002 en 1040 met 5500 serie rond 1956 Vlissingen Hotel Britannia, een aantal hiervan met de Schelde carr.

09

SW  1953 NB-25-13 Middelburg Plein 1940

10

SW 1002

11

SW 1002

12

SW 1040 NB-25-01 Middelburg plein 1940

13

SW 1040 NB-25-01 Vlissingen Bellamypark

14

SW 1040 NB-25-01

15

SW 1201 NB-25-04 Vlissingen Lewetrap

16

SW 1930 NB-25-12  Vlissingen Bellamypark

17

SW 2078 NB-25-14 Goes Hotel Terminus a

18

SW 2078 NB-25-14 Goes Hotel Terminus

19

SW 2078 NB-25-14 met 2101 op onbekende plaats

20

SW 2101 NB-25-17 plaats onbekend

21

SW 2126 NB-25-21 Middelburg garage SW

22

SW 2126 NB-25-21 Middelburg Plein 1940

23 NZH CROSSLEY de Schelde 1405-COND-CHAUFFEUR

NZH CROSSLEY de Schelde 1405-COND-CHAUFFEUR

24 1947 1108 HK1997 GTM 1 Deze bus is in 1947 opgebouwd bij de firma De Schelde in Dordrecht, op een chassis van Crossley Motors uit Manchester

1108 HK1997 GTM 1 Deze bus is in 1947 opgebouwd bij de firma De Schelde in Dordrecht,

op een chassis van Crossley Motors uit Manchester (bus van stichting Museumbus)

1947 Bussen Crossley-de-Schelde WSM 1078 1947

1947 Bussen Crossley-de-Schelde WSM 1078

1947 Bussen Crossley, SD42-1 de Schelde 1947

1947 Bussen Crossley, SD42-1 de Schelde 1947

1947 Crosley SD42 1 Crossley De Schelde

1947 Crosley SD42 1 Crossley De Schelde

1947 Crossley SD 42-1 uit 1947 welke bijlevering voorzien was van een Schelde carrosserie

1947 Crossley SD 42-1 uit 1947 welke bij levering voorzien was van een Schelde opbouw

1947 De Schelde Crossley (NB-66-12) Circuit Zandvoort 1962

1947 De Schelde Crossley (NB-66-12) Circuit Zandvoort 1962

Bussen Crossley wsm 2

Crossley de Schelde ?

#

Tot zover wat ik heb kunnen vinden onder meer op de site van openbaarvervoerinboskoop.nl, Conam en het forum van Buzzee Bee

Nederland, die wil ik dan ook hartelijk danken.

Tot zover

00a NV Koninklijke Maatschappij De Schelde (KMS), Vlissingen

Filed Under: BUSESCarrosserieCROSSLEYDAFDE SCHELDEDODGEGUY,KromhoutNSSaundersVERHEUL

Buses bodybuilder BEERS Den Haag-Zwolle The Netherlands

Buses Bussen Carrosserie Beers Rijswijk NL

00 Scania Beers
Scania Beers
17 Beers-longframe op Ford T
Beers-longframe op Ford T
beers-scania-12-juni-1954
Beers-Scania onderstel-12-juni-1954
extra info per 2012-11-21 :
01 Beers plaatje

Beers plaatje
02 logobeers1Reclame Beers Rijswijk-Den Haag-Zwolle NL
03 SCANIA-VABIS B21-B22 (1945)Beers Rijswijk
SCANIA-VABIS B21-B22 (1945)Beers Rijswijk
04 Scania Dealer Pin Beers Rijswijk zestiger jarenScania Dealer Pin Beers Rijswijk zestiger jaren
05 SCANIA-VABIS B55 (S-1844) Beers NLSCANIA-VABIS B55 (S-1844) Beers NL
06 SCANIA-VABIS BF75 (S1894)Beers Rijswijk NLSCANIA-VABIS BF75 (S1894)Beers Rijswijk NL
07 SCANIA-VABIS B56 (S-2087)Beers Rijswijk NLSCANIA-VABIS B56 (S-2087)Beers Rijswijk NL
08 Scania-Vabis Beers Rijswijk 1
Scania-Vabis Beers Rijswijk
Till her the new found INFO

Ik kan maar nauwelijks bewijzen vinden dat dit busmerk ooit bestond, maar wil jullie toch een paar plaatjes laten zien van dit merk, gesticht door Ad Beers in 1915 te Den Haag.http://www.truckerjohn.nl/beers.htm Op deze site van trucker John wat meer over de historie. Misschien komt deze site tegen de tijd dat we bij Scania terugkomen weer in beeld, want Beers was tevens de eerste nederlandse importeur van Scania.

Beers, Den Haag – Verheul, Waddinxveen Adam 1930 busserie22
Beers tramcoach met Verheul carrosserie uit 1933 van de firma autodienst Cupido B-27188b
 Beers-Tramcoach NL van de site van Conam
Beers tramcoach met Verheul carrosserie uit 1933 van de firma autodienst Cupido B-27188a

 

13 SCANIA-VABIS B55-Type V (S-1850)Beers NL
 SCANIA-VABIS B55-Type V (S-1850)Beers NL
14 zijspan van Beers te Rijswijk
Diana zijspan van Beers te Rijswijk
15 Beers geproduceerd deze opzienbarende Handyvan uit 1950
Beers geproduceerd deze opzienbarende Handyvan uit 1950
16 Beers-Handyvan-rai-1950
Beers-Handyvan-rai-1950
En dit is het dan alweer. Er is werkelijk niets anders te vinden dan deze vier foto’s uit de dertiger jaren.

Buses ATO The Netherlands

Bussen ATO

ATO Citröen RC40 Den Oudsten-Domburg 1935
Algemeene Transport Onderneming

De Algemeene Transport Onderneming is niet echt een merk maar een Onderneming.
ATO werd in 1927 opgericht als dochterbedrijf van de NS. ATO had als taak om te concurreren met de opkomende vervoerbedrijven die per autobus concurreerden met de Nederlandse Spoorwegen en een flinke winstdaling van het reizigersvervoer van de NS veroorzaakten tussen 1921 en 1927. In deze periode daalden de inkomsten uit reizigersvervoer van 90.000.000 gulden tot 75.750.000 gulden.

ATO 16 pers. Mercedes-Benz met struikelinstap 1936

 


Het plan van NS was om voor ATO veel vergunningen binnen te halen, eventueel ten koste van plaatselijke vervoerders, om zo een uitgebreid samenhangend netwerk van buslijnen op te zetten. Ze wilden daarmee het model van Zwitserland volgen, waarin de bussen zorgden voor goed voor- en natransport op de treinen. Ook dacht NS, door buslijnen parallel aan spoorverbindingen te starten, enkele kleine niet-rendabele stations op te kunnen heffen.
Deze plannen, met name het verdringen van particuliere bedrijven en het opzetten van een monopolie, maakten ATO al snel impopulair en zorgden ervoor dat de particuliere ondernemingen zich aaneensloten tot de Nederlandsche Bond van Autobusondernemers(NBA).

ATO 16 RD65 Nova 1941

 


NS bracht in 1928 ook de Commanditaire Vennootschap Algemeene Expeditie Onderneming Van Gend en Loos, H. Colignon & Cie(kortweg Van Gend & Loos) – die tot dan toe de aan- en afvoer van goederen bij stations had verzorgd – onder bij de ATO, met als nieuwe naam NV Expeditie Onderneming Van Gend & Loos. De gehele inventaris van het oude bedrijf ging naar ATO en werd verhuurd aan de nieuwe NV. Van Gend & Loos ging zich verder bezig houden met goederenvervoer, terwijl ATO de taak had om personenvervoer op de weg te zetten.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Algemeene_Transport_Onderneming

 ATO 466 de Rijnstreek Opel 1936

 

ATO Chevrolet R92 1940
ATO Ford V8 met verduisterde koplampen 1940

 

ATO Rijnstreek met gasgenerator in Bodegraven 1942
ATO Mercedes-Benz Werkspoor 1927

 

ATO-Nova RD71 1942
ATO Rijnstreek Opel-opleggerbus 1946
ATO RD51 Mercedes-Benz LO3200 1933
ATO Mercedes RD80 te Elburg 1941

 

Historic Car´s V * DAF 55 SILURO The Netherlands

Fabelachtige Daf

  
Helemaal feestelijk ga ik jullie een aanwinst van mijn speurtocht naar zeldzame en mooie oude auto’s laten zien. Gisteren kwam ik deze werkelijk on-Hollandse DAF tegen en kan het gewoon niet laten. http://www.dafmuseum.nl/NL/DAF-Museum/Pages/DAF-Siluro.aspx In het Daf museum staat er ook werkelijk een.

Eigenlijk zou mijn eigen DAF 750 er ook een plaatsje verdient hebben, want met dat oude bruine apparaat heb ik nadat ik er ƒ 300,- voor had betaald en er een enorme portie glasvezel, plamuur en verf in had verwerkt en waar ik uiteindelijk nog meer dan 300.000 kilometer mee heb gereden met 44 setjes aandrijfriemen, en daarna nog aan een liefhebber in Velp voor ƒ 350,- heb verkocht. Ik heb er niet een foto van terwijl het toch zo’n mooi beschilderd actie autootje was geworden.
1968 DAF Siloru 2x
*
1968 DAF 55 Siluro Liege
*
1960 DAF je Ad
DAF Reclame EVOLUON Eindhoven 1960
1968 Daf Siluro
*
DAF DSCN1525
*
1968 DAF SILORU
* © Alex Miedema
Ik laat het er voor nu bij. Ik ga een uurtje pitten. Rose en ik waren vroeg op en hebben voordat het ging regenen heerlijk met Jesse gelopen, en daarna heerlijk uitgebreid gebruncht voor de TV.

Buses BERKHOF The Netherlands

Bussen Berkhof Nederland

Het verhaal van Berkhof bussen is een ingewikkeld verhaal van allerlei bedrijven fusies, samenwerking, de twee linkjes hieronder vertelen maar een deel. Berkhof werd overgenomen van Hainje te Heerenveen in 1989. Kusters, Jonckheere, Denolf & Depla, en Smit waren vroeger allemaal zelfstandige bedrijven die ook op veel plaatsen in Nederland en België hebben gezeten. Onder andere in Valkenswaard Rouselaere, en Joure. Tegenwoordig is het denk ik deel van Van Der Leegte Bus & Coach. Dat is de busdivisie van de VDL Groep. De huidige bussen worden gemaakt in België en Nederland. Veel van die bedrijven komen later in dit alfabetische bussenverhaal nog terug. Nu hou ik het puur bij Berkhof en soms VDL Berkhof bussen:

http://nl.wikipedia.org/wiki/VDL_Bus_%26_Coach

http://nl.wikipedia.org/wiki/Den_Oudsten

Berkhof Bucharest DAF Berkhof bus
Berkhof Ex 701 nzh17
Berkhof Excellence 2000HD 1997
Berkhof Duvedec Volvo van Connexxion
Berkhof Volvo Gevangenisbus DSC 1854
Berkhof (1997) Made in Holland
Berkhof Excellence 2000 Krakow
Berkhof Man bus in Hong Kong
Berkhof Frysker VDL Pro City ©Alex Miedema
Berkhof 1993 Litouwen
Berkhof Axial-Blue Lines Coaches-2002
Berkhof Citea bussen met elektrische wielnaaf motoren in het achterwiel RET
Berkhof VIP PSV bus
Berkhof VDL-bus uit Croatië in Munich
Berkhof A’dam Nederland
Berkhof-Premier-AT18-O-Gelenkbus-SWS-182-Tageblatt
Berkhof Ambassador 200 (reg. BN-NV-98, #1743, built 2003), Den Oudsten B95 (reg. BH-VN-34, #2483, built 1999), and Volvo 8700 LE (#3548, built 2005
Berkhof Scania  Gonzalo-Auto bus
Berkhof ST2000 NL Harmonica Partybus
Berkhof 1992 Litouwen
Berkhof Volvo 1994 Kaunas Litouwen
Berkhof Axial 100DD
BERKHOF DUVEDEC (1989)
Berkhof Jonckheer GVB173 A’dam
Berkhof DAF SB Q liner 5783
Berkhof Premier

Buses DUVEDEC (Dutch Vehicle Development Center) The Netherlands

Buses DUVEDEC (Dutch Vehicle Development Center) The Netherlands

Duvedec buses

Dit hoofdstuk komt grotendeels bij WIKIPEDIA vandaan
  •  is een Nederlands design- en ontwikkelingsbureau van voertuigen en voertuigcomponenten.

 

DUVEDEC DAF BERKHOF 09170009cvdnijmegen647

 

DUVEDEC DAF BERKHOF NIJMEGEN

DUVEDEC VOLVO Arriva 6323-III

DUVEDEC VOLVO Arriva 6323-III

DUVEDEC VOLVO Arriva 6341-III

DUVEDEC VOLVO Arriva 6341-III

DUVEDEC VOLVO Arriva 7759

DUVEDEC VOLVO Arriva 7759

DUVEDEC VOLVO Berkhof Connexxion

DUVEDEC VOLVO Berkhof Connexxion

Berkhof-Volvo Duvedec

Berkhof-Volvo Duvedec Rotterdam Willemsbrug

Connexxion Volvo Berkhof Duvedec B 10 M-6X2-ARTT

Connexxion Volvo Berkhof Duvedec B 10 M-6X2-ARTT

DUVEDEC DAF CVD 605-III

DUVEDEC DAF CVD 605-III

DUVEDEC VOLVO GVB 483 Amsterdam Centraal Station

DUVEDEC VOLVO GVB 483 Amsterdam Centraal Station

DUVEDEC VOLVO Huisstijl BBA Citybus

DUVEDEC VOLVO Huisstijl BBA Citybus

DUVEDEC Novio 1

DUVEDEC Novio 1 Nijmegen NL

DUVEDEC DAF Pieper 46

DUVEDEC DAF Pieper 46

DUVEDEC RET 480

DUVEDEC RET 480

Duvedec Volvo Berkhof RET 683

Duvedec Volvo Berkhof RET 683

Volvo B 10 B Berkhof Duvedec RET 698

Volvo B 10 B Berkhof Duvedec RET 698

1991 Duvedec Citybus 2399cc 4cyl Mercedes Benz

1991 Duvedec Citybus 2399cc 4cyl Mercedes Benz

Bussen DUVEDEC MB '90-1

DUVEDEC MB ’90-1

Bussen DUVEDEC Mercedes Benz '90

DUVEDEC Mercedes Benz ’90

Bussen DUVEDEC RAI 1990

 DUVEDEC RAI 1990

Buses Asjes Alkmaar the Netherlands

Bussen ASJES 1931-1935 Alkmaar-Bergen-Haarlem Nederland

 Bussen Asjes-Minerva(chassis)-Kromhout(motor) 1933
Asjes-Minerva(chassis)-Kromhout(motor) 1933

Het is reuze lasig iets over AS te vinden. Dit stuk is dan ook een samenraapsel van verschillende sites. Die van Conam, die van OVBoskoop en een stukje uit een oude krant. Met dank, en linkjes naar de betreffende sites. Deze Asjes bus reed tussen Hilversum en Utrecht. Gebouwd door Asjes in Alkmaar op een Minerva Chassis en met een Kromhout motor.

 Bussen AS-Asjes 1932 Asjes(Alkmaar) carrosserie op A.S.Chassis
AS-Asjes 1932 Asjes(Alkmaar) carrosserie op A.S.Chassis

http://www.conam.info/carrosseriebouwers-beschrijvingen/asjes-alkmaar-bergen
De nieuwe bussen nu waren bestemd voor de verbinding van Graft en De Rijp met Purmerend, waar men dus kon overstappen op de stoomtram naar Amsterdam, welke het volgende jaar geheel geëlektrificeerd zou zijn. Deze bussen (de nummers 1, 2 en 3) hadden een Republic-chassis met Lycoming-zes-cylinder benzinemotor van 65 pk, terwijl de door de firma Asjes te Alkmaar vervaardigde carrosserie geschikt was voor het vervoer van zeventien zittende en vier staande passagiers.

 NZH006 binnenkant
Binnenkant eerst A.S. bussen met carrosserie v d firma Asjes 1932
In het Maandblad voor het NZH-personeel van december 1931 stond het volgende geestdriftige verslag :Alles glom en glansde, tot zelfs de knopen op de nieuwe uniform van den chauffeur! Mooi van lijn en kleur, natuurlijk grijs en blauw,. de bekende NZH-kleuren, nodigt deze bus reeds door zijn keurig uiterlijk tot een ritje uit.De zittingen zijn ruim en met ieder bekleed en staan geschaard langs den wand als in een balzaal. De lampen in het helderwit geschilderde plafond werpen een overvloedig licht omlaag, hetgeen door de reizigers, die hun reis met lectuur willen bekorten, ten zeerste wordt gewaardeerd.Men ziet dat de schrijver zo trots was als een vader op z’n eerste drieling!Toen eenmaal deze drie schaapjes over de brug waren volgde er weldra een hele troep, want in 1932 werd te Haarlem de eerste buslijn geopend, van de Leidsevaart bij de Munterslaan naar de Javalaan in Heemstede. Hiervoor werden twee A.S.-bussen aangeschaft. Ook deze hadden Lycoming-benzine-motoren (85 pk) en een carrosserie van de firma Asjes, thans echter voorzien van normale dwarszitbanken, 26 zit- en 5 staanplaatsen. In 1933 werden deze gevolgd door nummer 6, geheel gelijk aan de vorige twee, en door de nummers 7, 8 en 9. Deze laatste hadden ook een A.S.-chassis en een carrosserie welke door de firma Beijnes, toen nog aan het Stationsplein te Haarlem, was gebouwd. Dit waren de eerste bussen van deze fabriek, die zich tot die datum tot spoor- en tramwegmaterieel had beperkt.
 NZH008 Bijeenraapsel
2 bijeenraapsel bussen voor  4400,- gulden in 1932
In 1934 kwamen de lijnen naar Bloemendaal en Overveen en ook die van Overveen via de Zeeweg naar Zandvoort, erbij. Mede door de in 1935 gehouden Florabloemententoonstelling in Groenendaal ging het aantal bussen met sprongen omhoog. De voor die tijd “grote” serie van negen A.S.-bussen (nrs. 10 t/m 18) waren de eerste NZH-bussen voorzien van dieselmotoren. De eerste zes van deze serie hadden ook weer carrosserieën van de firma Asjes, die haar fabriek naar Bergen had overgeplaatst Om deze bussen tijdig afgeleverd te krijgen, heeft toen een groot aantal personeelsleden van de NZH daaraan in die fabriek meegewerkt De nummers 16, 17 en 18 hadden een zelfde chassis, doch de carrosserieën waren van de firma Hainje in Heerenveen. De toegepaste dieselmotor was een Kromhout van het type 3LW Men had in die tijd nog weinig ervaring met de ophanging van zo’n driecilinder dieselmotor, die met zijn laag toerental er de oorzaak v:an was, dat de chassis door de hevige trillingen veelvuldig stukscheurden.
Ten behoeve van de bewoners van Zwanenburg werd een lijntje naar Halfweg geopend, waar men op de tram kon overstappen.Hiervoor werden vier Citroënbusjes (31 tJm 34) van “Stadsverkeer” te Leiden overgenomen. Ze hadden een carrosserie van Verheul. Voor de verwachtte grote drukte tijdens de Flora 1935 werden nog twee grote bussen overgenomen. Dit waren de nummers 35, een Mercedes van de WSM, en 36, een Guy van de firma Tensen te Soest. Erg gelukkig is de NZH met deze twee bussen niet geweest.Er waren maar een paar chauffeurs die met deze “buitenbeentjes’. konden rijden en ook de monteurs hadden er een hele kluif aan. Ze stonden dan ook meer in de garage dan dat ze reden. In 1937 werden ze weer verkocht. Inmiddels waren in 1934 nog in dienst gesteld drie Indianabussen met 3LW-Kromhout-Dieselmotoren en een carrosserie van Hainje (19, 20 en 21), terwijl er in 1935 nog bij kwamen vijf Mercedesbussen met viercilinderdieselmotoren en eveneens een carrosserie van Hainje (22 t/m 26).
 NZH009 Vloot langs de Leische Vaart
NZH Vloot met divers materieel in Leiden langs Leidsche Vaart
Nauwelijks was het drukke jaar 1935 achter de rug of in het volgende voorjaar kwamen er de vier bussen 37 t/m 40 bij. Dit waren Fordbussen met 75 pk benzinemotor, welke aanschaffing om financiële redenen de voorkeur had gekregen boven een chassis met dieselmotor. Om een idee te geven van de destijds geldende prijzen vermelden wij dat zo’n Fordchassis, geheel compleet, slechts achttienhonderd gulden bedroeg. De Beynes-carrosserie voor de 37 en 38 met 23 zitplaatsen kostte 2000 gulden, zodat deze bussen, kant-en-klaar voor het gebruik, minder kostten dan nu een Dafje! De 39 en 40 waren door Hainje gecarrosseerd.In 1936 werden verder nog aangeschaft twee Kromhoutbussen (de 27 en 28) met 4LK-dieselmotor en een carrosserie van Hainje welke aan 27 zittende en 5 staande passagiers plaats bood. In 1937 kwam de Mercedes 29 bus nummer 1 van de Waterlandse lijn vervangen.Heel wat duurder dan de hiervoor genoemde Fordjes waren de vier grote Mercedes-Benzbussen, de uit 1938 daterende 41 t/m 44, die voorzien waren van een 80 pk dieselmotor en een carrosserie (31 zitplaatsen) van de firma Den Oudsten en Domburg te Woerden. Hierbij viel de staanplaatsruimte voor in de wagen bijzonder op. Langs de wanden aangebrachte klapbankjes konden als zitplaats worden gebruikt. De zittingen hadden voor het eerst trijpbekleding :het geheel was voor die tijd luxueus ingericht. De carrosserieën waren zeer solide en de eerste bus trok op de RAI sterk de aandacht. Het was met deze bussen, dat de NZH haar eerste toerritten naar de Hoge Veluwe ging maken. Tot slot kwamen in 1939 de bussen 35 en 36 het vooroorlogse wagenpark verstevigen. De oude wagens met deze nummers waren, zoals hiervoor vermeld, reeds verkocht.De 35 had een Kromhout-chassis met Hercules zescilinders dieselmotor, terwijl de 36 een A.S.-chassis bezat, eveneens met Herculesmotor. Het waren de eerste voorbesturingsbussen bij de NZH en als zodanig kunnen ze beschouwd worden als de voorlopers van de naoorlogse Crossley’s. Ook bij dezen twee bussen trof men voorin een grote ruimte aan voor 12 staanplaatsen, verder waren er 24 zitplaatsen. Er waren hier twee luchtbediende deuren voor in- en uitstappen.Met één enkele speciaal hiervoor ontworpen luchtkraan kon de chauffeur beide deuren naar willekeur bedienen. De vormgeving verleende deze vooroorlogse bus een modern aanzicht. Meer over de Geschiedenis van het OV en het NZH in speciaal op http://www.openbaarvervoerinboskoop.nl/busgeschiedenis/nzh/NZH02.htm waar ook een groot deel van de info uit dit stuk vandaan komt.

 

 Bussen ASjes bussen
Crossley Bus , A.S. Chassis, Hercules 6 cyl motor

 

Bussen AS bus v d GTW met van Eerten carrosserie , gefotografeerd op de Edesche Heide tussen Ede en Arnhem, 1934
bussen-as-bus-v-d-gtw-met-van-eerten-carrosserie-gefotografeerd-op-de-edesche-heide-tussen-ede-en-arnhem-1934
 Bussen AS Nederland
A.S. bus v d GTW met van Eerten carrosserie , gefotografeerd op de Edesche Heide tussen Ede en Arnhem, 1934

De A.S. Fabriek leverde zijn laatste bus af in 1954 en deze werd in 1964 alweer afgevoerd. Het lijkt er op dat er geen een is overgebleven. We zullen het dus met deze foto’s moeten doen. Dat was het weer!